Đức Tâm

Loya Jirga chấp nhận quan hệ đối tác an ninh với Hoa Kỳ sau 2014

Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai phát biểu bế mạc đại hội Loya Jirga tại Kabul ngày 19/11/2011. REUTERS/Ahmad Masood
Đại hội các tộc trưởng, nhân sĩ và giáo sĩ Afghanistan –Loya Jirga –, ngày hôm qua 19/11/2011, đã chấp nhận « có điều kiện » về nguyên tắc mối quan hệ đối tác chiến luợc giữa Hoa Kỳ và Afghanistan, đồng thời đề xuất một chiến lược hòa bình mới, đàm phán với quân Taliban.


Loya Jirga là hội nghị tập hợp đại diện các tỉnh, bộ tộc, sắc tộc và các tầng lớp khác nhau trong xã hội dân sự Afghanistan, thể hiện ý chí và nguyện vọng của toàn dân Afghanistan. Được triệu tập bất thường từ thứ Tư, 16/11, Loya Jirga đưa ra những khuyến nghị về các quyết sách lớn của Afghanistan.

Hai chủ đề chính được xem xét trong Loya Jirga lần này là quan hệ với Mỹ sau 2014 và tiến trình tái lập hòa bình, hòa giải dân tộc.

Theo thông cáo kết thúc đại hội, « Loya Jirga đã quyết định rằng quan hệ đối tác chiến lược (với Hoa Kỳ) là cần thiết » để bảo đảm an ninh tốt nhất cho đất nước. Thỏa thuận về quan hệ đối tác này sẽ đề ra những thể thức về sự hiện diện của Mỹ tại Afghanistan sau khhi toàn bộ các đơn vị chiến đấu trong liên quân quốc tế rút khỏi nước này vào cuối 2014.

Các đại biểu nhấn mạnh là chủ quyền quốc gia và Hiến pháp Afghanistan phải được tôn trọng và Hoa Kỳ phải bảo đảm là không sử dụng lãnh thổ Afghanistan để chống lại các kẻ thù của mình trong khu vực, hàm ý nói đến Iran. Quân đội Afghanistan sẽ nắm quyền chỉ huy các chiến dịch quân sự, các nhà tù của Mỹ trên lãnh thổ Afghanistan phải được chuyển giao cho phía Afghanistan quản lý, và đặc biệt là người Mỹ không được hưởng bất kỳ quyền ưu đãi miền trừ nào trên đất Afghanistan.

Loya Jirga cũng khuyến nghị chính phủ tiến hành đàm phán với những phe nhóm Taliban từ bỏ bạo lực và chấp nhận quay trở lại cuộc sống bình thường.

Theo giới quan sát, với Loya Jirga lần này, Tổng thống Hamid Karzai đã tạo được sức mạnh và tính chính đáng trong các cuộc thương thuyết với Hoa Kỳ.

Từ Kabul, thông tín viên Marie Forestier gửi về bài tường trình:

« Đại hội tộc trưởng, nhân sĩ và giáo sĩ – Loya Jirga – lần này là một thành công mang tính biểu tượng cao đối với Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai. Bởi vì ông đã nhận được sự ủng hộ của các đại biểu và mặc dù vào sáng thứ Năm 17/11, hai quả đạn pháo đã nã vào Kabul, nhưng phe nổi dậy không làm xáo trộn tiến trình họp đại hội.

Hiện nay, Tổng thống Hamid Karzai đang đàm phán một thỏa thuận xác định mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Afghanistan, sau khi đa số binh sĩ ngoại quốc sẽ rút khỏi nước này. Chính vì vậy, Loya Jirga đã nhóm họp để cho ý kiến về thỏa thuận này, hiện chưa được hoàn tất.

Các đại biểu Afghanistan đã chấp nhận những điều kiện mà Tổng thống Karzai nêu ra trong bài diễn văn khai mạc, đó là chấm dứt những vụ oanh tạc vào ban đêm – điều mà Hoa Kỳ vẫn muốn duy trì, chuyển tù nhân sang các nhà tù Afghanistan và bản thỏa thuận với Hoa Kỳ có giá trị trong vòng 10 năm. Mặt khác, các đại biểu đã đề nghị là bản thỏa thuận với Mỹ phải được Quốc hội Afghanistan xem xét và thông qua. Tổng thống Karzai tuyên bố là ông chấp nhận các khuyến nghị của đại hội Loya Jirga.

Các kết luận của đại hội Loya Jirga không phải là những quyết định mang tính bắt buộc, nhưng nó tạo thế mạnh cho Tổng thống Karzai trong các cuộc đàm phán, bởi vì ông có thể nói rằng những đề nghị của ông là yêu cầu của người dân Afghanistan »
Đức Tâm   RFI

Không có nhận xét nào: